Iğdır’dahi üstüne uydu donör takılarak izleme altına alınan bozkır kartalının (aquila nipalensis), kışı eylemek üzere cenup natamam küreye kafile yolculuğu başladı.
Dünyada soyu tehlike altında kâin step kartalı, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Avrupa Birliği (DENIZ) hareket birliğinde, “Yeni Bire Bir Yöntem Bilimi Kapsamında Türkiye’nin Nesli Öfke Altında Türleri İçin Çeşit Gösteri Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi” projesinin hayata geçirilmesiyle eski günlerde korumada rüçhan türler listesine makbuz.
Avrupa’bile soyu ağız ağıza tükenen, Dünya Natür ve Katıksız Kaynakları Siper Birliğince (IUCN) da al listeye alınan step kartalı, Türkiye’birlikte bibi görülebiliyor.
Bozkır kartalı, Iğdır Huy Himaye ve Milli Parklar Müdürlüğü (DKMP) ile KuzeyDoğa Derneğince uydu vericisiyle strateji ediliyor.
Iğdır’daki Aras Kuş Araştırı ve Eğitim Merkezi’nde 18 Eylül’da halkalandıktan sonra Erzurum’un Horasan ilçesine göçüp burada ayakyolu nâkil kartal, Şark Anadolu’da çalışkan olan sevimsiz havaların arkası sıra güney bölgelere akıllıca göçe başladı.
Erzurum’dan yola çıkarak Muş’un Varto ilçesini geçip Bingöl’ün Solhan ilçesinde ıtlak veren kartal, kestirmece 1 saatlik geceli gündüzlü uçuşuyla Diyarbakır’ın Vesile ilçesine vardı.
Buradan yola koyulan kartal, Bağlar ilçesine merbut Kamışpınar köyünde koyuverme verdi. Burada 1 bölüm boyunca değişik noktalarda sönümsüz kartal, yeniden 1 saatlik uçuşla Şanlıurfa’ya geçti.
Siverek ilçesine merbut Düğerin köyünde mola veren kartal, cenup sakim küreye akıllıcasına başlayan kafile yolculuğu kapsamında Doğu Rum’ya göre henüz ısıdam iklime eş Güneydoğu Küçük Asya Bölgesi’nde kânunuevvel geçiriyor.
2 bin 960 metre irtifadan uçtu
Bozkır kartalı yer faziletli rakımlı uçuşunu 2 bin 960 metreyle Erzurum’un Peki ilçesinde mevcut 2 bin 466 metre rakımlı Akdağ’ın üzerinden geçerken, sunma bağan rakımlı uçuşunu ise 997 metre rakımla Iğdır’ın Tuzluca ilçesinde gerçekleştirdi.
Halkalandığı günden bugüne kadarki süreçte 824 kilometre misil kateden kartal, yeryüzü erdemli saatte 48 kilometre hıza ulaştı. Genişlik etraflı mesafeli molasız uçuşunu ise 75 kilometre mesafeyle Erzurum’un Horasan ilçesinden Hınıs ilçesine gerçekleştirdi.
“Uzmanlarımızca gümüşgöz tıpkı şekilde strateji ediliyor”
Iğdır’dahi kartalın takibinin gerçekleştirildiği Aras Kuş Araştırı Merkezi’nin sorumlusu Kayahan Ağırkaya, AA muhabirine, step kartalının koskocaman aynı nev olduğunu ve korunması gerektiğini vurguladı.
Merkezdeki kuş halkalama ve uydu vericisiyle izlem çalışmalarının bitmeme ettiğini tamlayan Ağırkaya, “2022 bağ bozumu sezonunda takibe aldığımız türlerden biri birlikte bozkır kartalı. Bu kartal, alelhusus Avrupa’birlikte nesli namevcut olma tehlikesiyle yüz yüze olan bir kuş türüdür. Bu türümüz, alelumum kışlama alanı kendisine Afrika’nın kuzeyini seçiyor, tenasül alanı olarak dahi Şark Avrupa ve Itidalli Asya’dahi bulunuyor.” dedi.
Kartalın uydu donör takılmasının üstünden geçen 23 gündür izlendiğini vurgulayan Ağırkaya, şunları söyledi:
“23 günde 824 kilometre nöbet katederek kışlama alanına akilane olan göçüne başladı. Merkezimizde bugüne büyüklüğünde 160 binden fazla kuş halkalandı, 100’den aşkın kuş dahi peyk vericisiyle izlem altına alındı. Bozkır kartalı de bu kuşlardan biri namına uzmanlarımızca ekti ayrımsız şekilde strateji ediliyor.”
