Nesli tükenme tehlikesi altında olan ‘Akdeniz Foku’ tekneye sığındı
AYDIN – Aydınlık’ın Didim ilçesinde nesli tükenme tehlikesi altında olan ve Türkiye’üstelik yalnız 100 devam olduğu tutum edilen Akdeniz Foku, marinada mevcut bir teknede görüntülendi.
Doğal güzellikleri ile bir nice aşılanmamış hayatına familya sahipliği fail Aydın, denizel biyoçeşitliliğiyle bile çokça sayıda bahir canlısının tenasül ve beslenme noktası olmaya devam ediyor. Acun genelinde 700, Türkiye’dahi ise 100 kadar olduğu tutum edilen Akdeniz Fokları’nın nesli temas geçen bölüm bulunmayan olma tehlikesi altına girerken, Didim ilçesinde benzeri tekneye sığınan Akdeniz Foku görüntülendi. Tekneye sâdır Akdeniz Foku’nu fark eden yat limanı sakinleri durumu yetkililere bildirdi. İhbar üzerine bölgeye gelen Kültürlü Tabiat Koruma ve Milli Parklar Müdürü Egemen İşcan, Söke-Kuşadası-Didim şefi Erdinç Mukaddes, Sualtı Araştırmaları Derneği Akdeniz Foku Araştırı Grubu’ndan dirim bilimci Nail Sevingel, Didim Kıyı Güvenlik Komutanı Mülazım Meram Ağabey, Didim Belediyesi veterinerleri ve Ekosistemi Dulda ve Tabiat Sevenler Derneği üyeleri foku izlemeye aldılar. Yapılan incelemelerin ardından fokun, balık açısından varlıklı olması ve kış sezonu sebebiyle teknelerin demirli olmasından bilvasıta marinaya tercih ettiği adisyon edildi.
Konu ile ilişik açıklama fail EKODOSD Başkanı Bahattin Çoban; “Sualtı Araştırmaları Derneği ile görüşülerek, Akdeniz Foku’nun fotoğrafları gönderildi. Fokun henüz geçmiş yıllardan tanımlanan tıpkısı ayı balığı olduğu belirtildi. SAD-AFAG Koordinatörü Cem Kıraç, onlarca video ve fotoğraf görüntülerinden ve yerinden bir numara doğrudan bilgilerden bu tanımlı fokun sair Akdeniz foku bireylerinin gösterdiği normal soluma davranışını göstermediğini gözledikleri belirtildi. Gerek karada yattığında gerekse suda yüzerken burnundan soluk kabul etmek adına ağzını açıp kapayarak dem almaya çalıştığını ve ayrıca ağzından ve burnundan katmerli miktarda salya çıkardığı belirlendiğini belirtti. Didim’de olduğu gibi, 2016 yılında bile Kuşadası’nda bambaşka tıpkısı Akdeniz Foku marina içindeki ayrımsız tekneye çıkmıştı. Fokları denizde görebilmek haddinden fazla iri aynı şansken, marina içlerine büyüklüğünde gelmesi aynı eksikliği de göstermektedir. Ekstrem ve bilinçsiz avlanmadan belde besin grupları azalan ve dinlenebilmek amacıyla yıpranmamış alanlar bulamayan foklar, balık açısından varlıklı olan ve kış sezonu olması dolayısıyla teknelerin demirli olmasından dolaylı marinaya tercih ettiğini adisyon etmekteyiz. Akdeniz Foku’nun, yat limanı içindeki hareketleri Didim Kenar Düzenlilik Komutanlığı vasıtasıyla strateji edilmektedir. değme olumsuz durumda Ziyalı Huy Koruma ve Milli Parklar Müdürlüğü’nün koordinasyonluğunda ekipler benzeri araya gelerek engelleme edecektir” dedi.
“Yaşam alanları korunmalıdır”
Nesli hınç altında olan Akdeniz foklarının katıksız hayat alanlarının korunması gerektiğine özen çeken Sürücü; “IUCN kriterlerine bakarak Nesli Ciddi Derecede Gözdağı Altında olan ve tamam dünyada kestirmece 700, Türkiye kıyılarında 100 kadar kaldığı tanıdık Akdeniz Fokları (Monachus monachus) üzere özellikle Ege kıyıları haddinden fazla önemlidir. Veli kıyılarında ateş parçası Akdeniz Foklarının geleceği asıl popülasyonlara ehil olan yemeden içmeden Türkiye ve Yunanistan’ın yapacağı siper çalışmalarına bağlıdır. Takkadak bu nadir canlıların korunması ve ferdî müdahaleler tam değildir. Temel oylumlu olan bu canlıların dirim alanlarının korunmasıdır. Özellikle kıyıların yapılaşmaya açılması, tabii habitatların bozma edilmesi ve mağaralara protez platformlar yaparak lep mağaralarının tabii yapılarının bozulması önlenmelidir. Zira foklar sadece denizde değil, aynı zamanda akla yatkın kıyıların kara kısmına çıkarak burada yavrular ve esasen kıyıda yavrularını büyütür” şeklinde konuştu.
