ŞEHİRLERİN HOŞLANMA REKABETİ – 3 el “en lezzetli ciğer kebabı”nı yaptıkları iddiasında

AYDIN ARİK/ÂŞIK EFEOĞLU/MÜSLÜM ETGÜ – Diyarbakır, Şanlıurfa ve Adana, kahvaltılarda da tüketilen göğüs kebabına eş çıkıyor.

Herhangi Bir 3 ilde dahi lokantacılar, ustalar ve sivil toplum kuruluşları, günün değme saatinde tüketilen, yerli ve yabancı turistlerin bile gönül gösterdiği bağır kebabının “arz lezzetlisi”nin öz illerinde yapıldığı görüşünde.

“Urfa ciğer kebabı” 12 Eş 2018’da, “Diyarbakır ahşa kebabı” ise 31 Mayıs 2022’üstelik Türk Berat ve Bellik Kurumunca tescillendi.

Şanlıurfa ve Adana’birlikte gerçekten, Diyarbakır’da ise kurnaz doğranan ciğerle kebap hazırlanıyor.

Diyarbakır

Diyarbakır’üstelik kuzu ciğeri, kırmızı toz biber, sodyum klorür, kurutulmuş kekik ve dövülmüş sumakla marine edilerek, tıpkı göğüs, bire bir pöçük düşman, iki ciğer, benzeri pöçük düşman ve benzeri sine şeklinde şişe dizilerek ateşte pişiriliyor.

İşletmeci Kemal Tarhan, AA muhabirine, cet mesleği olan sine kebabı işini 45 yıldır sürdürdüklerini söyledi.

Daha önce seyyar tezgahta hazırladıkları kebap istihzar işini geliştirdiklerini ve şu an 3 şubelerinin bulunduğunu tabir fail Tarhan, saat 06.00’dahi başladıkları işi akşam 03.00’e kadar sürdürdüklerini belirtti.

Göğüs kebabı üzerine özellikle Şanlıurfa ile rekabet halinde olduklarını anlatan Tarhan, “Bağır kebabı, bundan sonra Diyarbakır’ındır, tescillendi. Çıktı hiçbir el bizim ciğere cemaat çıkamayacak.” dedi.

Ahşa kebabının tescillenmesinin mutluluğunu yaşadıklarını tamlayan Tarhan, herkesi Diyarbakır’bile ciğer kebabı yemeye davet etti.

Tarhan, “Kebabı, 4 adet döş, 2 sayı kuyruk hasım şişe takılacak şekilde hazırlıyoruz. Mevrut müşteriler bile ‘Birçok yerde bağır yedik amma hiçbiri Diyarbakır ciğerinin yerini tutmuyor.’ diyorlar. Bağır kebabının geçmişi Diyarbakır’üstelik henüz eskidir.” ifadelerini kullandı.

Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kaya birlikte yaptıkları başvuruyla Türk Berat ve Marka Kurumunca göğüs kebabının tescillendiğini, kentte 300’ü fazla işletmede tıpkı lalüebkem ve şekilde kebabın hazırlandığını söyledi.

Türkiye’nin birçok kentinde aynı özellikte Diyarbakır sine kebabını yapan işletmelerin bulunduğunu anlatan Kayaç, Diyarbakır göğüs kebabının kendine özgü yapısıyla tescillenmiş tıpkı iz olduğunu dile getirdi.

Kayaç, şöyle bitmeme etti:

“Değişik illerde birlikte var amma ciğerin imal şekilleri var. Onlar da tescilliyorlar. Seçme ilin zat yapım özelliğiyle tescilleniyor amma millî ve arsıulusal kullanımına baktığınızda imdi Diyarbakır sine kebabının yapıldığını görürsünüz zira Diyarbakır sine kebabı geçmişten mevrut bire bir özelliğe topluluk. Diyarbakır’da ciğerle ait bire bir kemirmek kültürü var. Demincek hakeza tıpkı durumda bambaşka illerin sahiplenmesini Diyarbakır anca çok dikkate almıyor çünkü ‘Zaten ego ciğerle ruhlu benzeri kenttim.’ diyor. Ciğerin yer aşkın tüketildiği site, yine Diyarbakır’dır. Diyarbakır kendisine tığ kendimize güveniyoruz.”

Şanlıurfa

Şanlıurfa ile Diyarbakır beyninde mufassal yıllardır süren sine kebabı rekabeti, Diyarbakır ciğerinin da tescillenmesiyle arttı.

Şanlıurfa Lokantacılar, Köfteci ve Tatlıcılar Odası Başkanı Mehmet Favori, Şanlıurfa’bile döş kebabının sabahtan akşama kadar tüketildiğini söyledi.

Şanlıurfa sine kebabının dürüm şeklinde ve kente katışıksız biberle servis edildiğini dile getiren Şakak, şöyle konuştu:

“Şanlıurfa’de ahşa kebabı kuzu ciğerinden tüvana kendisine yapılır ve zinde namına tüketilir. Apayrı kentlerde ciğer koyu dondurucularda 1 dönüş bekletildikten sonra tüketilir, hakeza olunca üstelik lezzetli olmuyor. Şanlıurfa ciğeri ile Diyarbakır ciğerinin lezzeti farklıdır. Diyarbakır’da son yıllarda göğüs kebabı duyulmaya başlandı amma ciğerin anavatanı Şanlıurfa’dır. Ciğerimiz Şanlıurfa biberiyle tüketilir ve hangi kadar üzücü olursa olsun insanı tasalı etmez.”

Ahşa kebabı ustası Bekir Yüksekyayla ise Şanlıurfa’da ciğerin yüzyıllardır tüketildiğini söyledi.

Yüksekyayla, “Şanlıurfalıların milli yiyeceği sine sabah kahvaltısında başlar geceye kadar bitmeme haysiyet.” diye konuştu.

Ciğerin yeryüzü zahmetlisinin, yer lezzetlisi olduğunu belirten Yüksekyayla, konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Basit doğranan ciğer ile iri doğranan döş benzeri peki mu? Tığ ciğeri sıradan doğruyoruz ve böylelikle elan içimli oluyor. Büyük doğranan ciğerin dışı pişer, içi pişmez ama hasis doğranan ciğerin içi dışı bire bir pişer. Şanlıurfa’nın bağır kültürüyle Diyarbakır’ın sine kültürü farklıdır. Diyarbakır’ın 3-4 şişi, bizim ise 11-12 şişimiz 1 porsiyondur.”

Şanlıurfa ciğerine Şanlıurfa isotunun da lezzet kattığını dile getiren Yüksekyayla, “Sev biberi, ye ciğeri. Türkiye’deki aşındırmak yazarlarını, jüri üyelerini ve sanatçılarımızı Şanlıurfa’ya çağırma ediyorum, gelip değişmeyen versinler. Sine kebabımıza güveniyoruz.” dedi.

Vatandaşlardan Nihat Dirlik dahi Diyarbakırlı olduğunu belirterek, Diyarbakır döş kebabına bakarak Şanlıurfa’nın kebabının daha pir olduğunu savundu.

Hatay’dan Şanlıurfa’ya mevrut Bülent Salt ise Şanlıurfa ciğerinin çokça içimli olduğunu söyledi.

Suat Yaşayış birlikte birçok kenti gezdiğini ve sine yediğini belirterek, “Kimesne demesin ciğer Diyarbakır yahut eksantrik tıpkı ilindir, göğüs Şanlıurfa’nındır. Ciğerin merkezi Şanlıurfa’dır.” ifadelerini kullandı.

Adana

Adana’nın tarihi Kazancılar Çarşısı’ndaki “Ciğerciler Sokağı”nda kurulan tezgahlarda, sabah saatlerinden itibaren dumanların yükseldiğini ve adamakıllı kokuların yayıldığını gören müşteriler eli nimetli baharatlı sine kebabı yiyor.

Yaklaşık 25 yıldır tarihi Kazancılar Çarşısı’nda ahşa ustası Musa Akar, göğüs kebabı işinin kendisinde ve ailesinde bir şiddetli olduğunu belirtti.

Akaret, “Bence, bağır kebabı bize başmaklık ve bizimki daha ferah, Diyarbakır olsun, Şanlıurfa olsun oralardan müşterilerimiz geliyor, kıvançlı kalıp gidiyorlar ve ‘Sizin ciğeriniz henüz güzelmiş.’ diyorlar.” ifadelerini kullandı.

Esnaf Ömer Yıldırım ise tarihi Kazancılar Çarşısı’nda göğüs kebabı yemenin daha içimli olduğunu, güçlükle içi ve dışından bir nice müşterilerinin olduğunu kaydetti.

Bağır kebabını şişlerde, yanında soğanı, tablacı salatası, kederli ezmesi ve Adana’ya özgü kederli şalgamla servis ettiklerini anlatan Sebep, “Diyarbakır’ın kendine has aynı ciğeri var, tikeleri henüz şişman, bizimki daha oldukça ama baharatlı ve lezzetli yapıyoruz.” ifadelerini kullandı.

Müşterilerden Ahmet Buğur da göğüs kebabının vazgeçilmezleri beyninde olduğunu söyledi.

Buğur, “Buranın atmosferinden midir, havasından mıdır, burada yediğimiz ciğerin tadını eksantrik yerde alamıyoruz. Şanlıurfa’de birlikte yedim başka yerlerde üstelik yedim amma alelhusus Kazancılar’ın atmosferinde yediğim lezzeti alamadım.” diye konuştu.

Share: