TUNCELİ’nin Pertek ilçesinde Tozkoparan Höyüğü’nde yapılan kazı bilimsel istirdat kazılarında 5 bin 500 almanak mimarı yapılar belirleme edildi. Hafriyat danışmanı Düzce Üniversitesi Kazı Bilimi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yasemin Yılmaz, “Bu kazılarımızda anıtsal yapının bölümlerini açığa çıkardık. Bu anıtsal yapı bizi özellikle şaşırttı. Zira duvarlar haddinden fazla kalındı. Göze düzenlenen bölümleri da var. Mimarı yapıların 5 bin 500 yıl öncesine ilgilendiren olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Pertek ilçesindeki Tozkoparan Höyüğü’nde, geçen yıl başlayan arkeolojik kurtarma kazısı çalışmalarının 2’nci etabı bu sene üstelik Tunceli Müzesi Müdürü Kenan Öncel’in başkanlığında Düzce, Erzurum, Diyarbakır ve Çorum’daki mütenevvi üniversitelerden akademisyenlerin danışmanlığıyla 15 kişilik personelle bitmeme ediyor. Birçok uygarlığa ilgili kültür katmanlarının sıkışık oluşturduğu Tozkoparan Höyüğü’nün yüzeyi ve çevresinde yapılan incelemelerde, bugüne andıran dönemden başlanıp, neolitik döneme ilgili 9 bin sene öncesi bulgular tespit edilip birinci aşama arkeolojik sit alanı ilan edildi. Kentte Keban Barajı kurulmadan önceki 1968 yılında gerçekleşen Pulur Höyüğü kazısından sonraları ilk kez bilimsel metotlar kullanılarak gerçekleştirilen kazılarda, tarihi dokuya uymazlık kesmek için çalışmalarını titizlikle tay tay arabası grup, ‘Geç Kalkolitik’ ve ‘Erken Bronz’ çağlarına ait olduğu düşünülen geçmişi 5 bin 500 yıl öncesine müstenit mimarlık temel kalıntıları belirleme etti. Mimarlık yapının duvarlarının ağırbaşlılık olması ekibi şaşırttı.

‘GEÇEN YIL DAHI BİR ÇOCUK CESEDİ ORTAYA ÇIKARILDI’Kazı danışmanı Düzce Üniversitesi Kazı Bilimi Bölümü Akademisyen Doç. Dr. Mısır Yasemini Yılmaz, kazılarda dönme yüzüne çıkan yapının 5 bin 500 sene öncesine ilgili olduğunu düşündüklerini rapor etti. Doç. Dr. Yılmayan, “2017 yılında belirleme ettiğimiz ve peşinden tescillenen Tozkoparan Höyüğü’nde 2021 yılında Tunceli Müze Müdürlüğü başkanlığında kazı bilimsel kazılar başladı ve bu sene birlikte bitmeme ediyoruz. Sabık sene höyüğün art yüzeyinde Demir Çağ’a ilişik kalıntılar açığa çıkartılmıştı. Bu sene özellikle henüz çarkıt dönemlere tarihlenen madun bölümünde devam ettik. Bu kazılarımızda abidevi yapının bölümlerini açığa çıkardık. Bu abidevi çatı bizi özellikle şaşırttı. Çünkü duvarlar çok kalındı. Hücre düzenlenen bölümleri birlikte var. 2 evreli olduğunu düşünüyoruz. Şu zaman temel yüzeyde çalışmalarımız devam ediyor. İçerisinde bulduğumuz kazı bilimsel kalıntıların ön incelemesini tamamladık. Bu tafsilatlı soluklu benzeri faaliyet. İlk tespitlerimize göre ‘İlk Tunç Çağı’na ilgilendiren benzeri kültür. ‘İlk Bronz Çağı’ kentleşmenin başladığı dönme. Çanak, çömlekçilik verileri bize Tozkoparan Höyüğü’nün Mezopotamya ve Trans Kafkasya ile bağlantılı kalıntılar oluşturduğunu gösteriyor. İlerleyen çalışmalarla bunları netleştireceğiz. Günümüzden önceki 5 bin 500 yıl öncesine ilişik olduğunu düşünüyoruz. Sabık sene birlikte burada benzeri yavru cesedi ortaya çıkarıldı. Onun kemiklerinden ‘Karbon-14 testi’ yapmayı düşünüyoruz. Ayrıca yapının farklı noktalarında karbonlar bulduk. Çözümleme sonuçları üstelik yapının tarihini verecektir” diye konuştu.Müze Müdürü ve Kazı Başkanı Kenan Öncel bile kazıların önemine değinerek, şunları söyledi:

‘2021 yılında bakanlığımızın onayı doğrultusunda ilimiz Pertek ilçesi Tozkoporan köyünde kurtarma kazılarına başladık. Bu kazılar Tunceli üzere çok kocaman. İlde çok mufassal zamandır hafriyat çalışmaları yapılmıyordu. Tozkoporan Höyüğü’nde kazı çalışmalarının başlaması bölgenin kazı bilimsel geçmişini aydınlatması ve tarihsel serüvenini ortaya çıkarması açısından berenarı önemlidir.”