Erzurum’de, Atatürk Üniversitesinde çiftçilere alternatif bire bir dirimsel kaynağı sağlanması için ilk kez ekilen danelik mısırın hasadı yapıldı.

Atatürk Üniversitesi Nebati Istihsal Aplikasyon ve Araştırı Merkezi aracılığıyla, yaz aylarının güdük ve kâh ürünlerin yetişmesinde ehliyetli zamanın kısıtlanmış olduğu kentte, çiftçilere mütenavip dirimsel kaynağı sunabilmek üzere icraat bitmeme ediyor.

Bu kapsamda harekete geçen hat, kentte elan ilk denenen ancak muvaffakiyetli olunamayan danelik mısır üretimine yöneldi.

Kentte 150 dönüm toprak üzerinde hasadı yapılan danelik mısırda, tam olan taneler seneye tohum kendisine kullanılacak, geriye artan taneler ise fabrikaya gönderilecek.

Uygulamada tam ürün alınması halinde danelik mısırın, bölge çiftçisine eskimemiş benzeri üretim alanı olması hedefleniyor.

“Yüksek sağlık sağlayacak ürünleri denemeye çalışıyoruz”

Hat Başöğretmen Prof. Dr. Yokluk Aksoy, gazetecilere, Erzurum’de tarım süresinin gelişmemiş olduğunu söyledi.

Bölgedeki çiftçilere alternatif dirimlik kaynakları sunabilmek üzere kitap çeşitlendirmesine gittiklerini bildiren Aksoy, “Bu bölgede 90 günlük flora süresi içerisinde yetişebilen almaşık ve yüksek sağlık sağlayacak ürünleri denemeye çalışıyoruz. Bu sene da bu denemelerimizin bire bir tanesini danelik mısır yerine yapıyoruz.” dedi.

Aksoy, format haricinde Hasankale ve Horasan ilçelerinde danelik mısırın uygulandığını ancak liyakatli olunamadığını belirtti.

“Orada çiftçilerimizin kullandığı çeşitlerin yanlış olduklarını görünce tığ FAO400 dediğimiz 105 dolaşma içerisinde yetişen dane akdarı çeşidinin uygulamasına başladık ve hasadını şu anda yapmaktayız.” diyen Aksoy, şöyle bitmeme etti:

“Kararlama dekara 800 kilo ile ayrımsız ton civarın mısır almayı planlıyoruz. Akdarı, koca gıdası, hayvan yemi ve endüstride mergup eke aynı nebat. Akdarı, ülkemize buğday ve arpadan sonraları en fazla ilk teşrin düzlük bulan bitkilerden aynı tanesi. 2021 TÜİK verilerine baktığımız antlaşma Türkiye’da 6 milyon 750 bin titrem darı üretimi yapıldığını görüyoruz ancak 9 milyon ton civarında benzeri kullanım var. Yıllar içerisinde baktığımızda mısırda daim vazıh verdiğimiz arasında. Bu anlamda mısırdaki bu açığı bir nebzede olsun kapatmak anlamında ve bölge çiftçimize ulama temin etmek üzere Erzurum merkezde ilk defa böyle bire bir uygulama yapıldı. Bu aplikasyon muvaffakiyetli olursa benzeri sene henüz tecrübe yapacağız, sonuçları çiftçimizle paylaşacağız. Buradan elde ettiğimiz kuş yemi mısırları çiftçilerimize akıllıca fiyatla dağıtmayı planlıyoruz.”

“Mısırda aheste anlamda aut tecim açığı var

Bu pratikte özel sektörle iş birliği yaptıklarını nâkil Aksoy, Türkiye’dahi serencam 5-6 yılda akdarı üretiminde vahim tıpkı artma olmadığını kaydetti.

Aksoy, Adana, Konya, Eskişehir, Bursa ve Karaman’üstelik mısırın birinci adına yetiştirildiğini bildirerek, sözlerini şöyle tamamladı:

“Şanlıurfa ve Mardin ise mısırı ikinci iz namına yetiştirmekte fakat son yıllarda mısırın rakibi olan, mısırla aynı zamanda yetiştirilen pamuğa sunulan desteklerden dünya Güneydoğu Anadolu çiftçisi yeteri kadar mısırın üretimine önem vermemekte. Bu bile dokunaklı anlamda dış tecim açığını meydana getirmekte. Şayet bu aplikasyon bu bölgede başarılı olursa bu sayede hem kesim çiftçisine alternatif benzeri dirimsel kaynağı sunmuş olacağız hem de dış tecim açığını bir nebze birlikte olsa kapatmasına yardım sağlayacağını düşündüğümüz yapıt yerine kesim çiftçisine kazandırırız.”