AYDIN ARİK/ÂŞIK EFEOĞLU/MÜSLÜM ETGÜ – Diyarbakır, Şanlıurfa ve Adana, kahvaltılarda de tüketilen bağır kebabına sahip çıkıyor.Değme 3 ilde birlikte lokantacılar, ustalar ve sivil topluluk kuruluşları, günün rastgele saatinde tüketilen, yerel ve yabancı turistlerin bile iştiyak gösterdiği sine kebabının “genişlik lezzetlisi”nin özlük illerinde yapıldığı görüşünde.”Urfa göğüs kebabı” 12 Sülale 2018’üstelik, “Diyarbakır ahşa kebabı” ise 31 Mayıs 2022’da Türk Nişancı ve Marka Kurumunca tescillendi.Şanlıurfa ve Adana’birlikte kıtipiyoz, Diyarbakır’birlikte ise bilgili doğranan ciğerle kavrulmuş hazırlanıyor.DiyarbakırDiyarbakır’üstelik kuzu ciğeri, al türap biber, tuz, kurutulmuş kekik ve dövülmüş sumakla marine edilerek, ayrımsız bağır, bire bir pöçük antagonist, iki ahşa, benzeri pöçük düşman ve tıpkısı döş şeklinde şişe dizilerek ateşte pişiriliyor.İşletmeci Eksiksizlik Tarhan, AA muhabirine, ağababa mesleği olan göğüs kebabı işini 45 yıldır sürdürdüklerini söyledi.Daha ilk seyyar tezgahta hazırladıkları kebap istihzar işini geliştirdiklerini ve şu dakika 3 şubelerinin bulunduğunu tabir fail Tarhan, saat 06.00’de başladıkları işi gece 03.00’e kadar sürdürdüklerini belirtti.Göğüs kebabı konusunda alelhusus Şanlıurfa ile rakiplik halinde olduklarını anlatan Tarhan, “Döş kebabı, çıktı Diyarbakır’ındır, tescillendi. Artık tek il bizim ciğere ehil çıkamayacak.” dedi.Bağır kebabının tescillenmesinin mutluluğunu yaşadıklarını belirten Tarhan, herkesi Diyarbakır’üstelik döş kebabı yemeye nida etti.Tarhan, “Kebabı, 4 nüsha bağır, 2 sayı kuyruk hasım şişe takılacak şekilde hazırlıyoruz. Mevrut müşteriler üstelik ‘Birçok yerde sine yedik ama hiçbiri Diyarbakır ciğerinin yerini tutmuyor.’ diyorlar. Sine kebabının geçmişi Diyarbakır’da elan eskidir.” ifadelerini kullandı.Diyarbakır Tecim ve Sanayi Odası Başkanı Mehmet Kayaç dahi yaptıkları başvuruyla Türk Patent ve Işaret Kurumunca döş kebabının tescillendiğini, kentte 300’ü çok işletmede bir ahraz ve şekilde kebabın hazırlandığını söyledi. Türkiye’nin bir nice kentinde ayrımsız özellikte Diyarbakır sine kebabını yapan işletmelerin bulunduğunu anlatan Kayaç, Diyarbakır ahşa kebabının kendine özgü yapısıyla tescillenmiş tıpkısı yapıt olduğunu dile getirdi.Kaya, şöyle bitmeme etti: “Gayrı illerde üstelik var amma ciğerin yapım şekilleri var. Onlar dahi tescilliyorlar. Değme ilin özlük yapım özelliğiyle tescilleniyor amma ulusal ve uluslararası kullanımına baktığınızda daha çok Diyarbakır göğüs kebabının yapıldığını görürsünüz çünkü Diyarbakır ahşa kebabı geçmişten mevrut tıpkı özelliğe eş. Diyarbakır’birlikte ciğerle ilişik bire bir kemirmek kültürü var. Deminden böyle aynı durumda ayrıksı illerin sahiplenmesini Diyarbakır öyle çokça dikkate almıyor çünkü ‘Zaten ben ciğerle canlı bir kenttim.’ diyor. Ciğerin arz fazla tüketildiği site, gine Diyarbakır’dır. Diyarbakır kendisine biz kendimize güveniyoruz.”ŞanlıurfaŞanlıurfa ile Diyarbakır beyninde mufassal yıllardır süren ciğer kebabı rekabeti, Diyarbakır ciğerinin de tescillenmesiyle arttı.Şanlıurfa Lokantacılar, Köfteci ve Tatlıcılar Odası Başkanı Mehmet Duluk, Şanlıurfa’de bağır kebabının sabahtan akşama büyüklüğünde tüketildiğini söyledi.Şanlıurfa ahşa kebabının dürüm şeklinde ve kente özgü biberle servis edildiğini dile getiren Duluk, şöyle konuştu: “Şanlıurfa’da ahşa kebabı kuzu ciğerinden zinde adına yapılır ve taze yerine tüketilir. Ayrıksı kentlerde göğüs yoğun dondurucularda 1 bölüm bekletildikten sonradan tüketilir, böyle olunca üstelik içimli olmuyor. Şanlıurfa ciğeri ile Diyarbakır ciğerinin lezzeti farklıdır. Diyarbakır’üstelik serencam yıllarda ciğer kebabı duyulmaya başlandı amma ciğerin anavatanı Şanlıurfa’dır. Ciğerimiz Şanlıurfa biberiyle tüketilir ve hangi kadar kötü olursa olsun insanı erinçsiz etmez.”Göğüs kebabı ustası Bekir Yüksekyayla ise Şanlıurfa’üstelik ciğerin yüzyıllardır tüketildiğini söyledi.Yüksekyayla, “Şanlıurfalıların milli yiyeceği ahşa sabah kahvaltısında başlar geceye kadar devam eder.” diyerek konuştu.Ciğerin yeryüzü zahmetlisinin, genişlik lezzetlisi olduğunu tamlayan Yüksekyayla, konuşmasını şöyle sürdürdü: “Alelade doğranan ahşa ile balaban doğranan ahşa tıpkısı olur mu? Tığ ciğeri basit doğruyoruz ve böylecene henüz lezzetli oluyor. Şişman doğranan ciğerin dışı pişer, içi pişmez ama aşağı doğranan ciğerin içi dışı benzeri pişer. Şanlıurfa’nın göğüs kültürüyle Diyarbakır’ın ciğer kültürü farklıdır. Diyarbakır’ın 3-4 şişi, bizim ise 11-12 şişimiz 1 porsiyondur.”Şanlıurfa ciğerine Şanlıurfa isotunun üstelik ezgi kattığını dile getiren Yüksekyayla, “Sev biberi, ye ciğeri. Türkiye’deki aşındırmak yazarlarını, yargıcılar kurulu üyelerini ve sanatçılarımızı Şanlıurfa’ya davet ediyorum, gelip karar versinler. Döş kebabımıza güveniyoruz.” dedi.Vatandaşlardan Nihat Sağlık da Diyarbakırlı olduğunu belirterek, Diyarbakır döş kebabına göre Şanlıurfa’nın kebabının elan iyicene olduğunu savundu. Hatay’dan Şanlıurfa’ya gelen Bülent Saf ise Şanlıurfa ciğerinin çok lezzetli olduğunu söyledi.Suat Sağlık da bir nice kenti gezdiğini ve ciğer yediğini belirterek, “Kimse demesin döş Diyarbakır yahut apayrı benzeri ilindir, döş Şanlıurfa’nındır. Ciğerin merkezi Şanlıurfa’dır.” ifadelerini kullandı.AdanaAdana’nın tarihi Kazancılar Çarşısı’ndaki “Ciğerciler Sokağı”nda kurulan tezgahlarda, sabahleyin saatlerinden itibaren dumanların yükseldiğini ve domuzuna kokuların yayıldığını gören müşteriler artağan baharatlı sine kebabı yiyor.Yaklaşık 25 yıldır tarihi Kazancılar Çarşısı’nda göğüs ustası Musa Akaret, göğüs kebabı işinin kendisinde ve ailesinde benzeri dinamit olduğunu belirtti.Akar, “Bence, göğüs kebabı bize saf ve bizimki daha iyi, Diyarbakır olsun, Şanlıurfa olsun oralardan müşterilerimiz geliyor, kıvançlı eşkal gidiyorlar ve ‘Sizin ciğeriniz elan güzelmiş.’ diyorlar.” ifadelerini kullandı.Esnaf Ömer Yıldırım ise tarihi Kazancılar Çarşısı’nda göğüs kebabı yemenin daha lezzetli olduğunu, yetersiz içi ve dışından birçok müşterilerinin olduğunu kaydetti.Ciğer kebabını şişlerde, yanında soğanı, tablacı salatası, ızdıraplı ezmesi ve Adana’ya saf acılı şalgamla servis ettiklerini anlatan Saika, “Diyarbakır’ın kendine has tıpkı ciğeri var, tikeleri daha iri, bizimki daha amiyane ama baharlı ve lezzetli yapıyoruz.” ifadelerini kullandı.Müşterilerden Ahmet Buğra birlikte sine kebabının vazgeçilmezleri ortada olduğunu söyledi.Buğur, “Buranın atmosferinden midir, havasından mıdır, burada yediğimiz ciğerin tadını apayrı yerde alamıyoruz. Şanlıurfa’birlikte bile yedim bambaşka yerlerde da yedim amma hele Kazancılar’ın atmosferinde yediğim lezzeti alamadım.” diye konuştu.
